ATALIK BUĞDAYLARIMIZ

Karakılçık

  

Ana vatanı Doğu Anadolu bölgesi olarak bilinmekle birlikte günümüzde Ege Bölgesi illeri başta olmak üzere Kastamonu, Hatay, Samsun, Adana ve Tokat’ta yetiştirilmektedir. Kendine has karakılçıkları  ile tüm buğday türleri arasından rahatlıkla ayırt edilebilir. Zengin lif içeriği ve yüksek besin değeriyle kendine özgü bir tadı vardır. 

Siyez

Siyez buğdayı, ülkemizde ağırlıklı olarak Kastamonu bölgesinde yetiştirilmektedir. Bugün kullanılan modern buğdayın atası olarak bilinir. Glüten seviyesi düşüktür. Sık kavuzlu yapısı sayesinde hastalıklara karşı dayanıklıdır. Yapılan çalışmalar yüksek yağ içeriğine ve ekmeklik buğdaya göre daha fazla sarı lutein oranına sahip olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca tam tahıl tüketimiyle ilişkili sağlık yararları ve düşük glisemik indekse sahip olmasının yanında, fonksiyonel gıda olarak da protein, polifenoller, tokoferoller ve karotenoidler açısından diğer buğday türlerine göre daha zengin bir yapıda olduğu tespit edilmiştir.

Kavılca

13 bin yıllık geçmişi olan Kavılca buğdayı  Kars'ın soğuk ikliminde yetişmektedir. En önemli özelliklerinden biri soğuk iklime uyum sağlamak için tohumu çevreleyen kabuk sayısının fazla olması, başağındaki çatalların da kalın olmasıdır. Bu yüzden kabuklarını ayırmak ve işlemek oldukça zordur. Herhangi bir melezleme işlemi uygulanmamasından dolayı yüksek lif ve proteine sahip bir buğday türüdür. Glüten seviyesi düşüktür. Kavılca buğdayı değerli yağ asitleri ile demir, magnezyum ve fosfor içeriği açısından oldukça zengindir. A, E, B1, B2 vitaminleri ile niasin içeriği yüksektir. Bugünün durum buğdayının atasıdır.

Kızılbuğday (Dinkel, Spelt, Kavuzlu)

Anadolu topraklarında yetişen en eski antik buğday türlerindendir.  İngilizce'de “spelt”, Almanca'da “dinkel”, bizde kızıl buğday olarak bilinir. Dinkel, aşırı toprak isteği olmayan, kendini savunan bir gene sahip dayanıklı bir buğday türüdür. Kavuz kısmı kalın ve kış şartlarına dayanıklıdır. Bu kavuz tüketimden önce alınmaktadır. Dinkel buğdayının kepek, ruşeym ve endosperm kısmının tamamı öğütülerek dinkel unu elde edilmektedir. Manganez, fosfor, niasin, lif, protein, doymamış yağ asitleri içerir. Mineraller ve vitamin bakımından normal buğdaydan yaklaşık %25 daha zengindir. Düşük glüten içeriğine sahiptir. Oleik asitçe zengin, demiri bağlayan fitik asitçe düşük kompozisyondadır. Genetiği değiştirilmemiştir. Lif oranının yüksek olması nedeniyle tokluk hissi yaratır. Bu nedenle diyetisyenlerin favori besinlerinden birisidir.

Mor buğday (Mor Menekşe Buğdayı)

Mor Buğday, Trakya ve İç Anadolu Bölgesi’nde yetiştirilir.  Menekşe buğdayı olarak da bilinir. Dış kabuğunda bulunan antosiyaninler buğdayın mor rengini oluşturmaktadır ve bu sayede geleneksel buğdaylara göre 13 kat fazla antioksidan değerlere sahiptir. Ayrıca E vitamini, çinko, demir, magnezyum ve potasyum yönünden de oldukça zengindir. Dünyadaki en düşük glisemik indekse sahip buğdaydır.